Δύο ακόμη εικόνες από το Μακρίνο Ζαγορίου εντοπίστηκαν στη Γερμανία και παραδόθηκαν στις ελληνικές αρχές

Εξαρθρώνονται σιγά - σιγά ελληνικά και διεθνή κυκλώματα αρχαιοκαπήλων…

ΦΕΡΤΕ ΠΙΣΩ ΤΑ ΚΛΕΜΜΕΝΑ ΚΕΙΜΗΛΙΑ!

• Από το 2005 «έκαναν φτερά» από την Ήπειρο περί τα 250 εκκλησιαστικά σκεύη

Λ. ΜΕΝΔΩΝΗ (Υπ. Πολιτισμού): Σε απόλυτη προτεραιότητα ο επαναπατρισμός πολιτιστικών αγαθών...

Πολύτιμοι εκκλησιαστικοί θησαυροί και σπάνια κειμήλια έχουν... κάνει φτερά την τελευταία δεκαπενταετία περίπου από εκκλησίες και μοναστήρια της Ηπείρου, αφήνοντας την περιοχή μας φτωχότερη πολιτιστικά.
Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια αρκετά κλεμμένα αντικείμενα επαναπατρίστηκαν χάρη στη συντονισμένη προσπάθεια που γίνεται από το υπουργείο Πολιτισμού, τις Αστυνομικές Αρχές και την Περιφέρεια Ηπείρου, με τα ελληνικά και διεθνή κυκλώματα των αρχαιοκαπήλων που ευθύνονται για την αρπαγή τους σιγά – σιγά να εξαρθρώνονται. Πιο πρόσφατο καλό νέο στον αγώνα που γίνεται για τα θρησκευτικά μας κειμήλια, η επιστροφή δύο εικόνων της Μονής Μακρίνου οι οποίες εντοπίστηκαν πριν πωληθούν σε οίκο δημοπρασιών στη Γερμανία. Την ικανοποίησή της για την νέα αυτή επιτυχία εξέφρασε η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη.
Στο μεταξύ, για τις 14 Οκτωβρίου είναι προγραμματισμένη η συνέχιση της δίκης στα Γιάννενα για την υπόθεση των κλεμμένων κειμηλίων, για την οποία στο εδώλιο του κατηγορουμένου κάθονται πέντε άτομα.

Νέος επαναπατρισμός
Στο Γενικό Προξενείο της Ελλάδας στο Ντίσελντορφ της Γερμανίας παραδόθηκαν προχθές δύο εικόνες που απεικονίζουν η μία τον Χριστό Παντοκράτορα και η άλλη την Παναγία Πορταΐτισσα.
Τα συγκεκριμένα κειμήλια που είχαν κλαπεί, μαζί με άλλα αντικείμενα, τον Νοέμβριο του 2007 από την Μονή Κοίμησης της Θεοτόκου στο Μακρίνο Ανατολικού Ζαγορίου ήταν καταγεγραμμένα και φωτογραφημένα από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων και έπειτα από την κλοπή τους είχαν αναρτηθεί στη βάση αναζητούμενων έργων τέχνης της Ιντερπόλ. Αξίζει να σημειωθεί ότι το ξυλόγλυπτο τέμπλο της Μονής Κοιμήσεως Θεοτόκου Μακρίνου, έργο του Καπεσοβίτη Ιωάννη, όπως και ο άμβωνας και οι εικόνες, χρονολογείται στα 1792.

Σε οίκο δημοπρασιών!
Τον Απρίλιο του 2020 οι δύο εικόνες εντοπίστηκαν από τη Διεύθυνση Τεκμηρίωσης και Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών του υπουργείου Πολιτισμού και το Τμήμα Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Αρχαιοτήτων της Διεύθυνσης Ασφάλειας Αττικής, στο πλαίσιο ελέγχου καταλόγου δημοπρασίας, που επρόκειτο να πραγματοποιηθεί τον ίδιο μήνα στο Ντίσελντορφ.
Με δεδομένη την πλήρη τεκμηρίωση των έργων, η Διεύθυνση Τεκμηρίωσης και Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών σε συνεργασία με την Διεύθυνση Διεθνούς Αστυνομικής Συνεργασίας / Τμήμα Ιντερπόλ και την Εισαγγελία Πρωτοδικών Ιωαννίνων έκανε τις αναγκαίες ενέργειες προκειμένου να επιστραφούν οι εικόνες στη χώρα μας και να διερευνηθούν όλες οι πτυχές της υπόθεσης.
Ο γερμανικός οίκος δημοπρασιών μετά την πλήρη τεκμηρίωση της παράνομης προέλευσης των κειμηλίων, τα παρέδωσε στη Γενική Πρόξενο της Ελλάδας στο Ντίσελντορφ Μαρία Παπακωσταντίνου, παρουσία της Προϊσταμένης της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων Βαρβάρας Παπαδοπούλου και του πληρεξουσίου δικηγόρου του Ελληνικού Δημοσίου Δ. Κούρου.
Σύμφωνα με ανακοίνωση του υπ. Πολιτισμού, οι δύο εικόνες θα επιστρέψουν σύντομα στην Ελλάδα και θα αποδοθούν στην Μονή Κοίμησης της Θεοτόκου στο Μακρίνο.

Η Υπουργός Πολιτισμού
Σε δήλωσή της αναφορικά με τον επαναπατρισμό των δύο εικόνων η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη αναφέρει τα εξής χαρακτηριστικά: «Το υπουργείο Πολιτισμού έχει θέσει, εδώ και χρόνια, στην απόλυτη προτεραιότητά του τον περιορισμό με κάθε δυνατό τρόπο της αρχαιοκαπηλίας, τον εντοπισμό και τον επαναπατρισμό πολιτιστικών αγαθών που έχουν παρανόμως εξαχθεί από την ελληνική επικράτεια. Την δεκαετία 2000 - 2010 τα Μοναστήρια της Ηπείρου αποτέλεσαν πεδίο εκτεταμένων κλοπών φορητών εικόνων και άλλων αντικειμένων λατρείας. Χάρη στην συνεργασία του υπουργείου με όλες τις συναρμόδιες αρχές, εντός και εκτός Ελλάδας και την Περιφέρεια Ηπείρου έχει εντοπιστεί, ένας σημαντικός αριθμός από αυτές τις εικόνες, σε γκαλερί και οίκους δημοπρασιών του εξωτερικού και έχει ήδη επαναπατριστεί».
Η κ. Μενδώνη δεν παραλείπει να συγχαρεί τη Διεύθυνση Τεκμηρίωσης και Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών του υπ. Πολιτισμού, καθώς και όλους όσοι συνέβαλαν στον εντοπισμό και επαναπατρισμό των δύο εικόνων από το Μακρινό.
Σε χθεσινή του ανάρτηση για το ίδιο θέμα ο Περιφερειάρχης Ηπείρου Αλέκος Καχριμάνης, επισημαίνει ότι άλλες δύο εικόνες από την ίδια Μονή, δεν κατορθώθηκε να επιστρέψουν, επειδή πωλήθηκαν από την ίδια γκαλερί σε Ρώσο και έχουν καταλήξει στο Ρωσικό Πατριαρχείο μαζί με κειμήλια από τα Κάτω Πεδινά και τον Ελαφότοπο.
Πολλαπλά χτυπήματα
Για την ιστορία, αξίζει να αναφερθεί ότι κυρίως από το 2005 και μετά έγιναν, ιδιαίτερα στις περιοχές του Πωγωνίου, της Κόνιτσας, αλλά και του Ζαγορίου, δεκάδες κλοπές από εκκλησιές και μοναστήρια, με αποτέλεσμα να έχουν «κάνει φτερά» περίπου 250 κειμήλια (εικόνες, εκκλησιαστικά σκεύη κ.λπ.).
Μάλιστα έχει παρατηρηθεί το φαινόμενο να αφαιρέσουν τρεις φορές κειμήλια από την ίδια εκκλησία στο Πωγώνι! Ειδικότερα, στην τρίτη επέλαση στο ναό Γέννησης Θεοτόκου της Μερόπης λεηλατήθηκε το τέμπλο, από το οποίο αφαιρέθηκαν 15 από τις 24 παλιές εικόνες ρωσικής τεχνοτροπίας.
Στη διαδρομή του χρόνου, μεγάλο «χτύπημα» είχε γίνει και στο Κουκούλι Ζαγορίου τις παραμονές Χριστουγέννων του 2009, όπου εικόνες, περισσότερες από 50, είχαν κλαπεί και πουλήθηκαν σε συλλέκτες και γκαλερί. Κάποιες από αυτές τις εντοπίστηκαν στο εξωτερικό και επαναπατρίστηκαν αργότερα.

Οργανωμένα κυκλώματα
Η δράση της σπείρας, που έχει ρημάξει τους ναούς στο Πωγώνι και την Κόνιτσα, αλλά και στο Ζαγόρι, ενδέχεται να σχετίζεται με την αύξηση της ζήτησης για θρησκευτικά κειμήλια.
Οι δράστες, φαίνεται να γνωρίζουν την αξία των αντικειμένων, που κλέβουν, καθώς και τα ελλιπή μέτρα ασφαλείας που υπάρχουν στους ναούς και τα μοναστήρια της περιοχής μας. Τα καλά οργανωμένα κυκλώματα αρχαιοκαπήλων, με «επαγγελματικές» διαρρήξεις στο ενεργητικό τους, δεν έχουν δυσκολία να λεηλατούν αφύλακτες εκκλησίες σε περιοχές, που σε μεγάλο βαθμό ερήμωσαν από ντόπιο πληθυσμό και είναι παραμελημένες.
Τα κρούσματα λεηλασιών υπαγορεύουν την άμεση ανάγκη να δημιουργηθεί ασπίδα προστασίας γύρω από τη θρησκευτική κληρονομιά, που είναι και ταυτόχρονα και πολιτιστική. Η καταγραφή, που έχει γίνει και εξακολουθεί να γίνεται, των εκκλησιαστικών κειμηλίων από τις αρμόδιες αρχές είναι ένα μέτρο προς την ορθή κατεύθυνση, που βοηθάει κυρίως στην αναζήτηση και την εύρεση των κλαπέντων.

Συνεχίζεται η δίκη
Στο μεταξύ, συνεχίζεται στο Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων Ιωαννίνων η δίκη για τη υπόθεση των εικόνων και των υπόλοιπων θρησκευτικών κειμηλίων που έχουν κλαπεί από εκκλησίες και μοναστήρια της Ηπείρου και κυρίως της περιοχής του Ζαγορίου, αλλά και από άλλες περιοχές της χώρας.
Υπενθυμίζεται ότι στο εδώλιο του κατηγορουμένου κάθονται πέντε άτομα και συγκεκριμένα ο πρώην Πρωτοσύγκελος της Μητρόπολης Ιωαννίνων, ένας γκαλερίστας από τα Τρίκαλα, ένας παλαιοπώλης από το Μοναστηράκι, ένας βιβλιοδέτης και ένας ιερέας, ενώ ο έκτος κατηγορούμενος έχει αποβιώσει.
Μεταξύ άλλων, έχουν καταθέσει ήδη ο Περιφερειάρχης Ηπείρου Αλέκος Καχριμάνης, ο οποίος έχει ασχοληθεί εκτενώς με το θέμα, ο Μητροπολίτης Ιωαννίνων Μάξιμος αλλά και υπάλληλοι του υπουργείου Πολιτισμού. Η δίκη θα συνεχιστεί στις 14 Οκτωβρίου.

πηγη.Εφημ.ΠΡΩΪΝΟΣ ΛΟΓΟΣ