Για ένα οικοσύστημα καινοτομίας και παραγωγικής ανασυγκρότησης στην Ήπειρο
Η απένταξη του Πάρκου Υψηλής Τεχνολογίας και Έρευνας στα Ιωάννινα αποτελεί μια αναμενόμενη εξέλιξη, αφού η Περιφερειακή Αρχή Ηπείρου αντιμετώπισε το θέμα ως μια real estate υπόθεση.
Εξ αρχής ήταν ασαφές από την Περιφερειακή Αρχή όχι μόνο το ποιες ανάγκες έρχεται να καλύψει στην περιοχή μας το έργο αυτό αλλά και τι τελικά θα στεγάσει. Με προϋπολογισμό 50 εκατομμύρια ευρώ (χρήματα από το ταμείο ανάκαμψης και δανεισμό) αλλά και πολλά στρέμματα γης για τη δημιουργία ενός «Πάρκου Υψηλής Τεχνολογίας και Έρευνας», χωρίς να έχει προηγηθεί ουσιαστικός διάλογος με το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, τους παραγωγικούς φορείς, τα επιστημονικά επιμελητήρια, τις ερευνητικές ομάδες ή την κοινωνία των πολιτών. Χωρίς να οριστούν με σαφήνεια οι ανάγκες, οι στόχοι και το κοινωνικό και περιβαλλοντικό όφελος.
Η Περιφερειακή Αρχή της Ηπείρου περιορίζεται σε κινήσεις εντυπωσιασμού και βαδίζει χωρίς οργανωμένο σχέδιο και μελέτη των έργων που προτείνει. Αυτό οδηγεί στο να δεσμεύει την περιοχή σε ένα παρωχημένο και αποτυχημένο μοντέλο ανάπτυξης το οποίο είναι ιδιαίτερα ζημιογόνο για τους πολίτες και το περιβάλλον.
Ως Κοινό των Ηπειρωτών, αφουγκραζόμενοι τις σύγχρονες ανάγκες αλλά και τις διεργασίες που λαμβάνουν χώρα σε κοινωνικό επίπεδο και στοχεύουν στη μεγιστοποίηση του δημοσίου συμφέροντος, προτείνουμε κάτι διαφορετικό, βιώσιμο και πραγματικά ωφέλιμο για τον τόπο.
Το Πάρκο Τεχνολογίας και Έρευνας να ενταχθεί σε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο δημιουργίας ενός οικοσυστήματος ουσιαστικής καινοτομίας και παραγωγικής ανασυγκρότησης που θα περιλαμβάνει και το επικείμενο πάρκο αγροτικής ανάπτυξης. Στο οικοσύστημα αυτό πρέπει να ενσωματώνονται: το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, ερευνητές/τριες, μικρομεσαίες επιχειρήσεις, συνεταιρισμοί, φορείς κοινωνικής και αλληλέγγυας κοινωνικής οικονομίας, αυτοαπασχολούμενοι/ες, οι δήμοι και όσοι φορείς έχουν σχέση με την παραγωγή και την τεχνολογία.
Με την ανάπτυξη διάσπαρτων κόμβων έρευνας και καινοτομίας για την παραγωγή και μεταποίηση, τις υποδομές, την ενέργεια και τις ανοιχτές τεχνολογίες. Με μέριμνα για την δικτύωση όλων και με τη συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών ολόκληρης της Ηπείρου. Μια δυναμική κατάσταση που μπορεί να ενσωματώνει διαρκώς νέα εγχειρήματα και επιχειρηματικά μοντέλα.
Ας σκεφτούμε πώς ένα ανοιχτό οικοσύστημα καινοτομίας και παραγωγής μπορεί να δώσει τη δυνατότητα σε επιχειρήσεις και ερευνητές να εξερευνούν νέους τρόπους αξιοποίησης σύγχρονων και παραδοσιακών τεχνολογιών για τον τοπικό αγροτικό τομέα και την τοπική οικονομία, με συμμετοχική κατασκευή ανοικτού σχεδιασμού εργαλείων και λύσεων (λογισμικό, αγροτικά μηχανήματα, ανεμογεννήτριες μικρής κλίμακας, ρομποτικές συσκευές, κ.ά.).
Για παράδειγμα, ένα τέτοιο οικοσύστημα θα έδινε λύση στο πρόβλημα της ενεργειακής φτώχειας, βοηθώντας τις τοπικές κοινωνίες να περάσουν από ρόλο καταναλωτή σε βασικό συν-διαμορφωτή της ενεργειακής μετάβασης μέσω των ενεργειακών κοινοτήτων και εκδημοκρατισμού των σχετικών τεχνολογιών.
Τα παραπάνω εγχειρήματα υπάρχουν και είναι οικονομικά βιώσιμα. Δικτυώνουν υπάρχουσες επιχειρήσεις, δημιουργούν νέες επιχειρήσεις και θέσεις εργασίας.
Ως Κοινό των Ηπειρωτών δεν θέλουμε να εξαντληθεί εδώ η συζήτηση. Για το λόγο αυτό καλούμε την Περιφερειακή Αρχή να κάνει το επόμενο βήμα και να θέσει το θέμα της δημιουργίας ενός δυναμικού οικοσυστήματος καινοτομίας και παραγωγής για την Ήπειρο, σε ένα οργανωμένο πλαίσιο συζήτησης σε συνεργασία με ειδικούς επιστήμονες, τους φορείς, τις περιφερειακές παρατάξεις και την τοπική κοινωνία. Για να αποφασίσουμε με σύνεση και με γνώμονα την τοπική οικονομία, τους ανθρώπους και τις ανάγκες τους.
Είναι ευθύνη της Περιφερειακής Αρχής να αναγνωρίσει τις νέες προτεραιότητες και τον καθοριστικό ρόλο της τοπικής αυτοδιοίκησης και των τοπικών κοινωνιών στη σύγχρονη εποχή.
