''Τραγούδι, μουσική και χορός στην Ήπειρο''. Η υπερβατικότητα του 94χρονου σήμερα Ηπειρώτη μελετητή και μουσικού
Παντελή Καβακόπουλου, που έθεσε ως σκοπό της ζωής του, τη διατήρηση της ρυθμικής δομής των σκοπών και τραγουδιών της Ηπείρου.
Έχουμε τη τιμή και τη χαρά να κρατάμε στα χέρια μας την πρόσφατη έκδοση-μελέτη-ντοκουμέντο του Ηπειρώτη καταγόμενου από τη Βήσσιανη ΠωγωνίουΠαντελή Καβακόπουλου “Τραγούδι Μουσική και Χορός στην 'Ηπειρο”, (έκδοση 2013).
Ο μοναδικός στο είδος του αυτός Έλληνας, όπως είναι γνωστό, υπηρέτησε με ζήλο και αξιοθαύμαστη συνέπεια τις πιο γνήσιες λαϊκές και εθνικές παραδόσεις μας σχετικά με τη δημοτική μας μουσική.
Γνήσιος Ηπειρώτης, γνήσιος λαϊκός μουσικός ο ίδιος, μαγεμένος πραγματικά με τη δημοτική μας μουσική, ξεκινώντας απο τη Ήπειρο επισκέφτηκε σχεδόν όλες τις περιοχές της Ελλάδος κατέγραψε και αφομοίωσε τις μουσικές τους και γι αυτό έχει καταξιωθεί σαν Πανελλήνιος ερευνητής και συγγραφέας βιβλίων που αποτελούν σήμερα απαραίτητα εγχειρίδια ανοίγοντας έναν δρόμο έρευνας που ελάχιστοι ακολούθησαν…
Το πραγματικά τεράστιο έργο του (για το οποίο έχει βραβευτεί επανειλημμένα) που περιλαμβάνει εκτός απο τις πολύτιμες εκδόσεις και συναυλίες, μουσικές εκπομπές, μουσικολογικές διαλέξεις και μουσικολογικά άρθρα, βιβλιοκριτικές, ηχογραφήσεις, παρουσιάσεις σε Ελληνικά και Διεθνή μουσικά συνέδρια, δικαιολογούν απόλυτα τον χαρακτηρισμό του ως ενός μεγάλου και γνήσιου υπηρέτη της παράδοσης.
Δεν μπορούμε να κρύψουμε το θαυμασμό μας ξεφυλλίζοντας το καταπληκτικό βιβλίο του. Κανένας άλλος δεν συνέδεσε με τόση ακρίβεια το χορό τη μουσική και το τραγούδι…
Στο βιβλίο αυτό, προϊόν πολυετούς εργασίας παρουσιάζονται:
- Βιογραφικά των σημαντικότερων οργανοπαικτών που διαμόρφωσαν το ύφος της ηπειρώτικης μουσικής στον 20ό αιώνα.
- Καταγραφή σε παρτιτούρα περίπου 300 διαφορετικών οργανικών σκοπών και τραγουδιών. Ανάλυση της μελικής και ρυθμικής δομής των σκοπών και τραγουδιών.
- Σχολιασμένες παρουσιάσεις των βημάτων των πιο διαδεδομένων χορών της Ηπείρου, αλλά και πολλών σχετικά άγνωστων και ιδιότυπων με τοπική εμβέλεια.
- Αναδημοσιεύσεις παλαιότερων κειμένων, του συγγραφέα για την ηπειρώτικη μουσική παράδοση.
Το βιβλίο συνοδεύεται από ένα ΜΡ3 ψηφιακό δίσκο, με ενδεικτικές εκτελέσεις των σκοπών και τραγουδιών από το πρόγραμμα παρτιτούρας και δισκογραφίας ηπειρώτικης μουσικής του Παντελή Καβακόπουλου.
Συμπεριλαμβάνει επίσης και ένα DVD ψηφιακό δίσκο, με οπτικοακουστικό υλικό,- από επιτόπιες έρευνες του στην Ήπειρο.
Το παρών video αποτελεί το συνοδευτικό DVD του βιβλίου του Παντελή Καβακόπουλου ''Τραγούδι - Μουσική & Χορός στην Ήπειρο'', έκδοση Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
Δείτε το αυτοβιογραφικό video ''O Παντελής Καβακόπουλος μέσα από φωτογραφίες''
Δείτε το video Παντελής Καβακόπουλος cd-mp3 Τραγούδια, μουσική και χορός στην Ήπειρο
Δείτε το video Παντελής Καβακόπουλος- Σε ήχο πλάγιο ΕΡΤ 1989
Σπύρος Καβακόπουλος, για τον πατέρα του Παντελή Καβακόπουλο : Υπάρχει πιο όμορφο στολίδι για τους γιους από τη δόξα των γονιών τους;
| Ο Κωστής Στεφανόπουλος ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας βραβεύει τον κ. Παντελή Καβακόπουλο |
Βράβευση από Σύλλογο Ηπειρωτών Ν. Φιλαδέλφειας Ν. Χαλκηδόνος, το βραβείο παραδίδει ο Ηπειρώτης Υφυπουργός Παιδείας Γ. Στύλλιος
Τη Τετάρτη 24 Σεπτεμβρίου 2014 ο Σύλλογος Ηπειρωτών Ν. Φιλαδέλφειας - Ν. Χαλκηδόνος, υπό την αιγίδα της Πανηπειρωτικής Συνομοσπονδίας Ελλάδος έκανε την ετήσια εκδήλωσή του στο ΠΠΙΕΔ. Στο πλαίσιο της εκδήλωσης, βράβευσε τον πατέρα μου για το μουσικολαογραφικό του έργο.
Φωτογραφίες από την εκδήλωση βράβευσης του Παντελή Καβακόπουλου από τον Σύλλογο Ηπειρωτών Ν. Φιλάδέλφειας-Ν.Χαλκηδόνας τη Τετπαρτή 24 Σεπτεμβρίου 2014.
Δημόσια λοιπόν θέλω να ευχαριστήσω το Δ.Σ. του συλλόγου για την τιμή που έκανε στον πατέρα μου. Επίσης να ευχαριστήσω τον Ηπειρώτη Πατέρα μου και Κρητικιά μητέρα μου λαογράφο και Λογοτέχνη Ειρήνη Μπριλάκη Καβακοπούλου, για την τεράστια κληρονομιά που δίνει το όνομά τους. Τ’ όνομά σας θείο μαξιλάρι για μένα και τον αδερφό μου.
Η σύζυγος του Παντελή Καβακόπουλου, λαογράφος και λογοτέχνη Ειρήνη Μπριλάκη Καβακοπούλου, σε διάλεξή της στο Ακροπόλ.
Συνοπτικό Βιογραφικό Παντελή Καβακόπουλου.
Έχει κάνει σαράντα μουσικολογικές ανακοινώσεις σε τοπικά και διεθνή Συνέδρια στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Για το έργο του, του έχουν απονεμηθεί τα εξής βραβεία :
Το 1952 “Το Βραβείο ΖΑΠΠΑ” από την Εταιρεία για την ενθάρρυνση των Ελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιου της Σορβόννης.
Το 1994 Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών.
Το 2005 και δεύτερο Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών.
Γεννήθηκε στη Βήσσανη των Ιωαννίνων το 1923. Κατάγεται από οικογένεια παραδοσιακών μουσικών. Παίζει βιολί από εννέα χρόνων. Το 1939 έρχεται στην Αθήνα και με υποτροφία σπουδάζει βιολί στο Ωδείο Αθηνών. Παράλληλα φοιτά στο Ελληνικό Ωδείο στη σχολή της Βυζαντινής μουσικής, απ’ όπου παίρνει “παμψηφεί άριστα” το Δίπλωμα της Βυζαντινής μουσικής.
Το 1946 ως επικεφαλής συγκροτήματος δημοτικών τραγουδιών, καλείται από την ΟΥΝΕΣΚΟ στο Παρίσι και μαζί με το χορόδραμα της Κούλας Πράτσικα, δίνουν παραστάσεις.
Το 1946 δίνει ρεσιτάλ Δημοτικής μουσικής με συνοδεία από κανονάκι και λαούτο στο Γαλλικό Ινστιτούτο γεγονός που συμβαίνει για πρώτη φορά στην Αθήνα. Επακολούθησαν και άλλα στον Παρνασσό το 1947 και 1948.
Από το 1947 μέχρι το 1949, με το μουσικό συγκρότημα και χορωδία του, κάνει την παραγωγή εκπομπών με δημοτικά τραγούδια στον Ραδιοφωνικό Σταθμό των Ενόπλων Δυνάμεων.
Έχει κάνει σαράντα μουσικολογικές ανακοινώσεις σε τοπικά και διεθνή Συνέδρια στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Για το έργο του, του έχουν απονεμηθεί τα εξής βραβεία :
Το 1952 “Το Βραβείο ΖΑΠΠΑ” από την Εταιρεία για την ενθάρρυνση των Ελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιου της Σορβόννης.
Το 1994 Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών.
Το 2005 και δεύτερο Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών.
Γεννήθηκε στη Βήσσανη των Ιωαννίνων το 1923. Κατάγεται από οικογένεια παραδοσιακών μουσικών. Παίζει βιολί από εννέα χρόνων. Το 1939 έρχεται στην Αθήνα και με υποτροφία σπουδάζει βιολί στο Ωδείο Αθηνών. Παράλληλα φοιτά στο Ελληνικό Ωδείο στη σχολή της Βυζαντινής μουσικής, απ’ όπου παίρνει “παμψηφεί άριστα” το Δίπλωμα της Βυζαντινής μουσικής.
Το 1946 ως επικεφαλής συγκροτήματος δημοτικών τραγουδιών, καλείται από την ΟΥΝΕΣΚΟ στο Παρίσι και μαζί με το χορόδραμα της Κούλας Πράτσικα, δίνουν παραστάσεις.
Το 1946 δίνει ρεσιτάλ Δημοτικής μουσικής με συνοδεία από κανονάκι και λαούτο στο Γαλλικό Ινστιτούτο γεγονός που συμβαίνει για πρώτη φορά στην Αθήνα. Επακολούθησαν και άλλα στον Παρνασσό το 1947 και 1948.
Από το 1947 μέχρι το 1949, με το μουσικό συγκρότημα και χορωδία του, κάνει την παραγωγή εκπομπών με δημοτικά τραγούδια στον Ραδιοφωνικό Σταθμό των Ενόπλων Δυνάμεων.
Το 1950 διορίζεται στο μουσικό τμήμα του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας.
Από το έτος 1951 ως το 1956 μεταδίδει εβδομαδιαίες εκπομπές στο Ε.Ι.Ρ. με δημοτικά τραγούδια. Παράλληλα κάνει εμψυχωτικές εκπομπές με τίτλο “Το ΟΧΙ της Κύπρου” για τους Κυπρίους αγωνιστές από τον ραδιοφωνικό σταθμό των βραχέων κυμάτων του ΕΙΡ.
Εργάστηκε ως καθηγητής για 25 χρόνια στη Σχολή “Το Ελληνικό Σπίτι” της μεγάλης λαογράφου Αγγελικής Χατζημιχάλη.
Για πρώτη φορά στα 1952-55, μεταδόθηκαν ραδιοφωνικά, θρακικά τραγούδια με την ορχήστρα και τη χορωδία του .
Από το 1951 επισκέπτεται διάφορες περιοχές της Ελλάδος, ως μουσικολαογράφος ερευνητής, συλλέγει και καταγράφει τοπικά τραγούδια και σκοπούς, διαθέτοντας σήμερα ένα εξαιρετικά πλούσιο αρχείο της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής.
Συνεργάστηκε με τον σκηνοθέτη Κάρολο Κουν του θεάτρου Τέχνης, συνθέτοντας την μουσική του έργου, “Βαβυλωνία”.
Το 1961 με εντολή του βορειοηπειρώτη Πύρρου Σπηρομήλιου, ηγείται ειδικού συνεργείου του Εθνικού Ιδρύματος ραδιοφωνίας, για την συλλογή μουσικολαογραφικού υλικού από όλη την Ελλάδα.
Από το 1954 με το Ορχηστικό και το Χορωδιακό του συγκρότημα δίνει συναυλίες σε θέατρα των Αθηνών όπως το Κεντρικό και σε διάφορα μέρη της Ελλάδος. Να σημειωθεί ότι μία δόθηκε και στην Ν. Φιλαδέλφεια το 1956, με τραγούδια της Περάμου κατόπιν προτροπής του Φιλαδελφειώτη αλλά και Περαμιώτη πρόσφυγα Γιώργου Σγουρίδη.
Συμμετείχε στην αναβίωση των Δελφικών εορτών, με το χορόδραμα της Ραλλού Μάνου και τον συνθέτη Αργύρη Κουνάδη.
Το 1965 συμμετέχει στο Α΄ Βαλκανικό Φεστιβάλ στη Βουλγαρία, δίνοντας συναυλίες σε δεκαπέντε πόλεις της.
Το 1967 συμμετέχει στο Φεστιβάλ Λευκάδας.
Το 1972 με την ορχήστρα του δίνει συναυλία στο Ηρώδειο.
Το 1976, αποσπάται στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, για την συλλογή και την έρευνα τραγουδιών της Ηπείρου.
Έχει πραγματοποιήσει μουσικολογικές διαλέξεις στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και στο αντίστοιχο των Ιωαννίνων, στο Μουσείο Λαϊκής Τέχνης, στο χορευτικό Ίδρυμα Δώρας Στράτου, στον Παρνασσό και αλλού.
Έχει δημοσιεύσει μουσικολογικά άρθρα και βιβλιοκρισίες στα περιοδικά “Ενδοχώρα” , “Παράδοση και τέχνη” , “Μακεδονία” , “Επί τροχάδην” , “Ελλοπία” και “Χοροστάσι”.
Ηχογράφησε δίσκους 78, 45 και 33 στροφών με τραγούδια από όλη την Ελλάδα και υπάρχουν αρκετές ηχογραφήσεις του σε ταινίες. Στην ορχήστρα, χορωδία και συγκρότημά του, συμμετείχαν ο Πέτρο Λούκα Χαλκιάς, ο Χρόνης Αηδονίδης, ο Γιώργος Κόρος, ο Τάσος Χαλκιάς, ο Βασίλης Σούκας, ο Λάμπρος Σαββαίδης, ο Αριστείδης Μόσχος, η Ξανθίππη Καραθανάση και πολλοί άλλοι.
Είναι συγγραφέας πέντε μουσικολαογραφικών βιβλίων:
1. Μουσικά κείμενα δημοτικών τραγουδιών της Θράκης, 1956
2. Τραγούδια της Βορειοδυτικής Θράκης, 1981.
3. Καθιστικά της Σωζόπολης, χορευτικά της Θράκης, 1993.
4. Σκοποί και χοροί της Βορειοδυτικής Μακεδονίας, μεταφρασμένο και στα Αγγλικά 2005.
5. Ανθολογία Μουσικολογικών Ανακοινώσεων και Δημοσιευμάτων 1954-2008, 2008.
6. Τραγούδι, Μουσική και Χορός στην Ήπειρο 2013.
Σήμερα είναι υπό έκδοση βιβλίο για την Κρήτη που αφορούν τα Ριζίτικα τραγούδια, τις Ρυθμικές Μορφές του Ερωτόκριτου, τον Συρτό της Κρήτης κλπ. Το βιβλίο μεταφράζεται και θα εκδοθεί και στα Γερμανικά.
