Εκθέματα που επιβάλλεται να τα αγγίξεις
Ένα μουσείο όπου οι επισκέπτες όχι μόνο δεν απαγορεύεται, αλλά επιβάλλεται να αγγίζουν τα εκθέματα, είναι το Μουσείο Εκμαγείων και Διδακτικών Συλλογών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, που φέρει τη «σφραγίδα» του Σωτήρη Δάκαρη, καθώς ο ομότιμος καθηγητής δημιούργησε το 1967 την πρώτη συλλογή αντιγράφων από αντιπροσωπευτικά δείγματα της αρχαίας ελληνικής γλυπτικής.
Ο Ηνίοχος, ο Ποσειδώνας (ή Δίας) του Αρτεμισίου και πολλοί ακόμη Κούροι και Κόρες περιμένουν μαθητές και φοιτητές να τους «γνωρίσουν» και να τους αφηγηθούν την ιστορία τους, ενώ τα εκμαγεία μπορούν να προσφέρουν μια μοναδική εμπειρία και για επισκέπτες με προβλήματα όρασης, μέσω της αφής.
Το Μουσείο, ένα από τα τέσσερα που λειτουργούν στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και συμμετείχε και αυτό στον εορτασμό της Διεθνούς Ημέρας Μουσείων, αλλά και ένα από τρία που αυτού του είδους που υπάρχουν στην χώρα, ανήκει στον Τομέα Αρχαιολογίας του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής και στεγάζεται στο ισόγειο του κτηρίου, δίπλα στο Αμφιθέατρο «Σ. Δάκαρη».
Ο εμπλουτισμός της Συλλογής με την αγορά εκμαγείων από το Υπουργείο Πολιτισμού (ΤΑΠΑ) συνεχίστηκε έως το 2000 με τη φροντίδα της ομότιμης καθηγήτριας της Κλασικής Αρχαιολογίας Λίλας Μαραγκού. Εκτός από τα αντίγραφα γλυπτών έργων, το Μουσείο περιλαμβάνει και πρωτότυπα αρχαιολογικά αντικείμενα, αντιπροσωπευτικά των κατηγοριών της κεραμικής και της μικροτεχνίας, όπου το υλικό κατασκευής, ο πηλός, ή ο λίθος για την κατηγορία των εργαλείων, έχουν ιδιαίτερη σημασία. Έτσι, το Μουσείο Εκμαγείων λειτουργεί συγχρόνως και ως εργαστήριο επεξεργασίας- μελέτης αρχαιολογικού υλικού, όπως ανέφερε, μεταξύ άλλων, η επίκουρη καθηγήτρια, υπεύθυνη για το Μουσείο Κλεοπάτρα Καθάριου.
Μάλιστα, βρίσκεται σε εξέλιξη, σε συνεργασία με το τμήμα Πλαστικών Τεχνών και Επιστημών της Τέχνης και την Αρχιτεκτονική, μουσειολογική-μουσειογραφική μελέτη για την περαιτέρω ανάπτυξη και ανάδειξη του Μουσείου.
«Θέλουμε να ανοίξει τη Συλλογή του το μουσείο μας και στην πόλη τον Ιωαννίνων για να κερδίσει και τον κόσμο της πόλης», τόνισε η κ. Καθάριου, σημειώνοντας τη δυνατότητα βιωματικής εκπαίδευσης μαθητών αλλά και φοιτητών. «Τα εκμαγεία είναι η αφορμή για να ξεκινήσεις μια θεματική συζήτηση, όπως το πολίτευμα, τον πολιτισμό κ.λπ. Μπορούν να γίνουν πάρα πολλά πράγματα. Γίνονται στα πανεπιστήμια του εξωτερικού και αυτό προσπαθούμε. Το μεγάλο πλεονέκτημα είναι ότι, επειδή πρόκειται για τα εκμαγεία, μπορούν να τα αγγίξουν», τόνισε η κ. Καθάριου, προσθέτοντας πως στόχος είναι ο συνδυασμός με τις νέες τεχνολογίες και η δημιουργία και του ψηφιακού μουσείου.
Οι συλλογές
Την αρχαϊκή γλυπτική αντιπροσωπεύουν αγάλματα κούρων και κορών (από νεκροταφεία και ιερά) και επιτάφιες στήλες. Στην περίοδο του αυστηρού ρυθμού ανήκουν αντιπροσωπευτικά χάλκινα έργα της συλλογής (ο Ηνίοχος των Δελφών, ο Ποσειδώνας ή Δίας του Αρτεμισίου). Στη γλυπτική των κλασικών χρόνων συγκαταλέγονται ο «Διαδούμενος» του Πολυκλείτου, ο Έφηβος του Μαραθώνα, η κεφαλή του Ερμή του Πραξιτέλη, πολλές ανάγλυφες επιτάφιες στήλες (η στήλη της Ηγησούς, του Χαιρεδήμου και Λυκέα, του Δεξίλεω), καθώς και αναθηματικά ανάγλυφα (το μεγάλο ελευσινιακό ανάγλυφο, ανάγλυφα από το ιερό της Βραυρωνίας Αρτέμιδος). Από τα μνημεία της Ακρόπολης προέρχονται μια πλάκα από τη βόρεια πλευρά της ζωφόρου του Παρθενώνα (ιππείς) και μια ανάγλυφη πλάκα από το Θωράκειο του Ναού της Αθηνάς Νίκης. Στην τέχνη των ελληνιστικών χρόνων ανήκουν το άγαλμα της Αφροδίτης της Μήλου καθώς και μαρμάρινες κεφαλές πορτραίτων ποιητών και φιλοσόφων (Σαπφώ, Μένανδρος, Δημοσθένης).
Το δεύτερο σύνολο στο Μουσείο Εκμαγείων αποτελούν τα πρωτότυπα αντικείμενα. Ιδιαίτερη σημασία έχει η πολυμορφία του υλικού. Αναλυτικότερα, στα προϊστορικά χρόνια ανήκουν δείγματα Παλαιολιθικής λιθοτεχνίας από την Ήπειρο: πυρήνες, φολίδες, λεπίδες και εργαλεία από λίθο (πυριτόλιθο), καθώς και δείγματα Μεσολιθικής λιθοτεχνίας. Όστρακα κεραμικής της Αρχαιότερης, Μέσης και Νεότερης Νεολιθικής και των τριών φάσεων (Πρώιμης, Μέσης και Ύστερης) της Εποχής του Χαλκού, καθώς και θραύσματα ειδωλίων. Το Μουσείο διαθέτει επίσης αποσπασματικά διατηρημένα αγγεία, σε κατάσταση οστράκων, που αντιπροσωπεύουν ειδικές κατηγορίες αγγειογραφίας από τη Μυκηναϊκή περίοδο έως τους ύστερους ελληνιστικούς χρόνους. Χαρακτηριστικά δείγματα κεραμικής, αποτελούν τα όστρακα κορινθιακής κεραμικής των αρχαϊκών χρόνων, θραύσματα μελανόμορφων αττικών αγγείων (κύλικες και λήκυθοι), όστρακα από αγγεία ελληνιστικής περιόδου, άβαφη κεραμική καθώς και διάφορα είδη αντικειμένων: κέραμοι, υφαντικά βάρη, ειδώλια, μυλόλιθοι.
Η πρακτική άσκηση των φοιτητών Αρχαιολογίας στο Εργαστήριο – Μουσείο αποτελεί αναγκαίο συμπλήρωμα της εκπαίδευσής τους. Στο πλαίσιο σεμιναριακών- φροντιστηριακών μαθημάτων, οι φοιτητές ασκούνται στις μεθόδους προσέγγισης της μορφής των μνημείων μέσα από τα ακριβή αντίγραφα (περιγραφή, αναγνώριση, μελέτη κ.ά.), ενώ έρχονται σε άμεση επαφή με το υλικό κατασκευής των αρχαίων αντικειμένων, εξασκούμενοι στην ταξινόμηση, καταλογογράφηση, μελέτη και χρονολόγηση πρωτότυπου αρχαιολογικού υλικού, στην αρχαιολογική φωτογραφία και στο σχέδιο.
πηγη.Εφημ.ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΟΣ ΑΓΩΝ
